Ekainaren 30ean sartu zen indarrean ekainaren 28ko 5/2023 Errege Lege Dekretuak onartutako adiskidetze-arloko erregulazio berria, eta berrikuntza garrantzitsuak sartu zituen arlo horretan:
1. BAIMENAK
1.1 DAUDEN BAIMENAK ZABALTZEA:
Ordaindutako baimenen artean, epeen luzapen orokorra jasotzen da, eta, kasu batzuetan, onuradunena:
1.1.1 Istripua edo gaixotasun larria, ospitaleratzea edo ospitaleratu gabe etxean atseden hartzea eskatzen duen ebakuntza kirurgikoa egiteko baimena. 5 egunekoa izatera igaro da kasu guztietan, eta izatezko bikoteen bizikide, izatezko bikote eta 2. mailara arteko senideengana luzatu da.
1.1.2 Ordaindutako baimena, 2. mailarainoko ahaidearen heriotzagatik, 2 egunekoa izaten jarraitzen du (4 egun bidaia egin behar bada), baina orain izatezko bikotearen heriotza barne hartzen du.
1.2 BAIMEN BERRIAK
Langileen Estatutuaren 37. artikuluan orain arte aurreikusi ez diren baimen berriak ere sartzen dira.
1.2.1 Ordaindutako 15 egun naturaleko baimena, ezkontzagatiko baimenarekin parekatutako izatezko bikoteen erregistroan inskribatzeagatik.
1.2.2 Ezinbesteko arrazoiengatiko baimen ordaindua, beharrezkoa denean senideekin edo bizikideekin zerikusia duten premiazko familia-arrazoiengatik, gaixotasun edo istripu baten ondorioz langilea berehala bertaratu behar bada. Orduka ordaintzen dira, urtean gehienez lau egunetan.
1.2.3 Guraso-baimena, gehienez 8 astekoa, hartutako alaba bakoitza urtebetetik gora zaintzeko. Adingabeak 8 urte bete arte baliatu ahal izango da.
Iraupena ez da 8 aste baino luzeagoa izango, jarraituak edo etenak, eta malgutasunez baliatu ahal izango da.
Hasiera batean, guraso-baimen berri horrek ez du ordainsarirako eskubiderik emango; aitzitik, amatasunaren/aitatasunaren antzeko kontratu-etenaldi gisa ulertzen da.
2. ADISKIDETZEKO BESTE NEURRI BATZUK
3. 2.1 Lanaldia egokitzeko eskubidea zabaltzea
Inoren laguntza behar duten pertsonen lanaldia egokitzeko eskubidea zabaltzen da 12 urtetik gorako seme-alabak, ezkontidea edo izatezko bikotekidea, odol-ahaidetasunezko bigarren mailarainoko senideak eta mendeko beste pertsona batzuk zaintzeko eginbeharrak egiaztatzen dituzten pertsonentzat, azken horiek etxebizitza berean bizi direnean eta beren kabuz moldatu ezin direnean.
Lanaldia egokitzeko neurrien negoziazio-prozesua 15 egunera murrizten da enpresarekin (lehen 30 egunekoa zen), eta epe horretan berariazko aurkakotasun arrazoiturik agertzen ez bada, onartu egingo dira.
2.2 Lanaldia murriztea bularreko haurra zaintzeagatik
Neurri hori enpresa bereko bi langilek eskatzen badute subjektu eragile berari dagokionez, enpresak mugatu egin dezake neurri hori hartzea, idatziz behar bezala arrazoitutako arrazoi oinarridun eta objektiboengatik, eta bi langileen gozamena bermatuko duen plan alternatibo bat eskaini beharko du.
2.3 Kontziliazio-eskubideak baliatzeko bermea
Aldatu egiten da Langileen Estatutuaren 4. artikulua, lan-eskubideak jasotzen dituena, eta diskriminazio-arrazoi gisa txertatzen da “emakumeei edo gizonei emandako tratu kaltegarria, familia eta lana bateragarri egiteko edo erantzukidetasunerako eskubideak erabiltzeagatik”. Horren ondorioz, eskubide horiek baliatzearen ondorioz enpresak aplikatzen duen beste edozein neurri kaltegarri sexuagatiko bereizkeriatzat hartuko da legez.